Z okładki:
Książka stanowi cenne źródło praktycznych informacji dla osób opiekujących się dziećmi, które doświadczyły traumy, przemocy czy zaniedbania – w tym dla opiekunów zastępczych i pracowników ośrodków opiekuńczo-wychowawczych – oraz dla wspierających te osoby specjalistów: pedagogów, psychologów i terapeutów.
Autor wyjaśnia, czym jest przywiązanie, oraz opisuje jego różne style. Tłumaczy, w jaki sposób wczesne doświadczenia wpływają na życie dzieci i młodzieży, a także jak zrozumienie tego wpływu może pomóc opiekunom. Opisuje metody sprawowania opieki i czynniki podtrzymujące proces zdrowienia oraz podpowiada, jak wzmocnić poczucie bezpieczeństwa dziecka czy dostrzec w trudnościach i konfliktach szansę na interwencję terapeutyczną. Przedstawia metody terapii behawioralnej, które są skuteczne w przypadku zaburzeń relacji przywiązania. Poradnik pomaga zrozumieć wpływ owych zaburzeń na proces społecznego, emocjonalnego i poznawczego dojrzewania jednostki, a także rozwinąć praktyczne umiejętności niezbędne do budowania opiekuńczego i wspierającego środowiska.
Dzieci, które doświadczyły opuszczenia, upokorzenia czy zawstydzenia z powodu niedopuszczalnych zachowań, odcinają się od tych negatywnych uczuć. Owe uczucia zaś pozostają niezintegrowane, gdyż nie podlegają kontroli. W konsekwencji dzieci nie potrafią odbudować emocjonalnych więzi z drugą osobą po zawstydzającym doświadczeniu. Rezultatem jest toksyczne poczucie wszechogarniającego wstydu. Reakcja dorosłych na naganne zachowania dziecka może przyczynić sie od wzbudzania toksycznego wstydu lub toksycznego poczucia winy. /s. 94/
Praca opierająca się na teorii przywiązania wymaga byśmy wraz z dzieckiem starali się zrozumieć jego obecne trudności, zwłaszcza te w relacjach interpersonalnych, i czynili jego więź z nami bezpieczną bazą, gromadząc wystarczające pokłady zaufania, aby podopieczny mógł się przyjrzeć innym, rozleglejszym powiązaniom międzyludzkim w swoim życiu. /s. 113/
Dzieci, które przeżyły traumę i wykształciły lękowy wzorzec przywiązania, często mają trudności z wyrażaniem swojego cierpienia. W sytuacji kryzysu jedną z najważniejszych rzeczy, jakie możemy zrobić, jest utrzymywanie otwartej komunikacji. musimy wykazywać się przy tym wyobraźnią i kreatywnością oraz niezmiennie panować nad swoimi uczuciami – często w obliczu bardzo silnego oporu ze strony dziecka. Bywa, że ono odcina nas od siebie, wycofując się – czasami hałasuje w pokoju, niszcząc swoje rzeczy i potwierdzając poczucie swojej bezwartościowości, kiedy indziej ucieka lub przypisuje nam agresję i wrogość, których samo doświadcza. /s. 130-131/
Wiele dzieci przywiązanych w sposób pozabezpieczny boi się zależności i bliskości oraz zaczyna odczuwać silną potrzebę kontrolowania innych. Takie osoby – często pozbawione kontaktu ze swoimi uczuciami oraz cechujące się negatywnym obrazem siebie i niską samooceną – mogą reprezentować postawę pełną nieufności i rezerwy lub bać się rywalizacji z powodu poczucia nieudolności. Wchodzą w rolę ofiary i obwiniają innych o swoją sytuację, czują się bezsilne i niezdolne wprowadzić zmiany. Skutkiem takiego podejścia może być styl zachowania określany mianem biernej agresji. /s. 202/
Spis treści:
Wstęp
Rozdział 1
Wzorce przywiązania
Rozdział 2
Zaaranżowane otoczenie: organizacyjna reprezentacja bezpiecznej bazy
Rozdział 3
Sposoby sprawowania opieki: praca w terapeutycznych ramach
Rozdział 4
Praca na rzecz zdrowienia: relacyjna reprezentacja bezpiecznej bazy
Rozdział 5
Praca nad rozwiązywaniem konfliktów
Rozdział 6
Praca nad kontrolowaniem złości
Rozdział 7
Praca nad kontrolowaniem trudnych zachowań
Rozdział 8
Zmiana trudnych zachowań
Bibliografia
Zaburzenia przywiązania u dzieci i młodzieży. Poradnik dla terapeutów, opiekunów i pedagogów, Chris Taylor, GWP, 2016