„Atak na analityka – wedle pacjenta odległego i nietroskliwego – może stanowić formę komunikacji, podejmowanej w słabej nadziei, że analitykowi zmuszonemu do dzielenia przeżyć pacjenta uda się znaleźć lepsze rozwiązanie istniejących problemów.”

„W wypadku nadmiernej identyfikacji projekcyjnej zakłócona zostaje zdolność odróżniania self od obiektu. Skoro część self mylona jest z obiektem, to symbol (będący wytworem i jednocześnie fikcją self czy ego) myli się z przedmiotem, który ma symbolizować.”

„(…) pacjent może na zewnątrz wypowiadać się i zachowywać, w agresywny lub asertywny sposób, wyprojektowując w nas swoją dziecięcą, bezradną część. Jedynym sposobem zauważenia owej projekcji jest nagłe doświadczenie we własnych wewnętrznych przeżyciach sytuacji emocjonalnej, która reprezentuje aspekt należący do pacjenta.”

Zawiść w nieunikniony sposób powstaje w toku rozwoju i dziecko – lub pacjent w analizie – będzie czasem czuło się gorsze lub będzie miało momentami poczucie niższości. Mam na myśli zwłaszcza te sytuacje, gdy pacjent czuje się upokorzony i gdy faktycznie doświadczył tego ze strony rodziców, rodzeństwa czy analityka. By zawiść się zmniejszała, musi on czuć, że analiza mu pomaga, analityk go akceptuje, i że ma przestrzeń, by myśleć i się rozwijać. (…) Jednym z podstawowych problemów pojawiających się w terapii jest fakt, że pacjent może poczuć się upokorzony, gdy odnosi wrażenie, że analityk rozumie go lepiej, niż on sam rozumie siebie.

SPIS TREŚCI

Podziękowania

Część pierwsza – Wprowadzenie
1. Psychoanalityczne podejście do leczenia psychoz

Część druga – Wkład analityka w sukces bądź porażkę leczenia
2. Niektóre terapeutyczne i przeciwterapeutyczne czynniki obecne w stylu pracy analityka
3. Załamanie komunikacji między pacjentem a analitykiem

Część trzecia – Wpływ narcyzmu na zadanie analityka
4. Narcystyczna wszechmocna struktura charakteru: przypadek przewlekłej hipochondrii
5. Negatywna reakcja terapeutyczna u pacjentów narcystycznych
6. Destrukcyjny narcyzm i popęd śmierci
7. Problem impasu w leczeniu psychoanalitycznym

Część czwarta – Wpływ identyfikacji projekcyjnej na zadanie analityka
8. Identyfikacja projekcyjna w praktyce klinicznej
9. Identyfikacja projekcyjna a problem pomieszczania w analizie pacjentów psychotycznych i borderline
10. Inne trudności związane z pomieszczaniem identyfikacji projekcyjnej
11. Identyfikacja projekcyjna i psychotyczne przeniesienie w schizofrenii
12. Identyfikacja projekcyjna i trudności przeciwprzeniesieniowe w przebiegu analizy pacjenta schizofrenicznego

Część piąta – Wnioski
13. Dalsze refleksje: zmiany w teorii i technice psychoanalitycznej

Dodatek. O leczeniu stanów psychotycznych za pomocą psychoanalizy – ujęcie historyczne
Bibliografia

Impas i interpretacja. Terapeutyczne i przeciwterapeutyczne czynniki w psychoanalitycznej terapii pacjentów nerwicowych, psychotycznych i borderline, Herbert Rosenfeld, Wydawnictwo Imago, 2012