Z recenzji: Przybliżenie teoretycznych twierdzeń psychoanalizy wymaga znalezienia odpowiednich formuł ich prezentacji. Freud posługiwał się w tym celu wykładami, szkicami metapsychologicznymi i omówieniami przypadków. Formułując zręby swej koncepcji podkreślał, że nie jest pionierem w odkrywaniu tajników duszy ludzkiej, a to, o czym pisał, rozpoznali wcześniej poeci – odkrywcy bogactwa świata wewnętrznego. Christopher Gibson sięga po taki właśnie, na wpół poetycki sposób prezentacji teorii. W swej pracy dydaktycznej posługuje się szczególną formą, jaką jest snucie opowieści. Jego narracje nie są usystematyzowanymi, skończonymi formalnie wykładami, ale wielowątkowymi przypowieściami, snutymi równocześnie w wielu kierunkach. Ich rozumienie nie wymaga specjalistycznej wiedzy ani przygotowania teoretycznego: to ich zadaniem jest właśnie dostarczanie wiedzy, w dodatku nie tej czysto dyskursywnej, ile raczej związanej z poznaniem emocjonalnym. Posługując się metaforycznymi opowieściami Gibson daje czytelnikowi bardziej wyobrażenie, niż precyzyjny schemat tego, czym są najważniejsze elementy świata psychicznego. Autor nie ukrywa się za specjalistycznym żargonem i unika sformułowań teoretycznych. Wpisuje się w oniryczny model twórczości, w którym czytelnik jest współtwórcą, a jego wewnętrzny świat ma wpływ na końcowy – ale przecież nie ostateczny – kształt opowieści.
Każde opowiadanie opatrzono komentarzami psychoanalityków i terapeutów psychoanalitycznych, prezentujących swój sposób ich odczytania. Czasem komentarze te dają narracji wyjaśnienie teoretyczne, kiedy indziej rozwijają poszczególne jej wątki lub dopisują doń własne zakończenie. Dzięki temu komentujący sam staje się współautorem prezentowanej opowieści, zaprasza czytelnika do odkrywania jej nowych sensów, umożliwiając mu tym samym nie tylko poznanie wycinka teorii, ale także fragmentu pracy analitycznej. Ten wgląd w specyfikę sposobu myślenia podpisanego pod komentarzem autora stwarza opowieść na nowo.
Dr Jerzy Gościniak
Christopher Gibson – psychoanalityk, członek Brytyjskiego Towarzystwa Psychoanalitycznego. Mieszka w Szwecji, w Göteborgu, gdzie prowadzi praktykę kliniczną i uczy psychoanalizy.
Celem terapii jest zrozumienie nieświadomości na tyle, na ile tylko jest to możliwe. Terapeutka osiąga to poprzez rozumienie relacji między sobą a swoim pacjentem. To droga dwukierunkowa, bo terapeutka oddziałuje także na pacjenta: jak w każdej relacji, także tutaj uczucia działają w obie strony. /s. 35/
Adolescenci, czując się zdominowani przez popędy i uczucia, muszą działać, odreagowywać, a brakuje im czasu i przestrzeni w umyśle. Nowe doznania powodują zagubienie i trudno to wszystko sobie wytłumaczyć. Gwałtowne zmiany i zamęt, jaki one wywołują, wypełniają całą przestrzeń wewnętrzną; nie ma miejsca na myśli, są tylko gwałtowne uczucia. (…) Nie potrzebują, żeby w nich wkładać różne mądrości, bo oni i tak są za bardzo wypełnieni. Potrzebują kogoś, z kim będą mogli omawiać swoje sprawy, kto wytrzyma presję gwałtownych uczuć i popędów i przynajmniej będzie próbował o tym myśleć. Kogoś, kto zamiast surowo oceniać, zgodzi się zastanowić z nimi nad rodowodem różnych uczuć i fantazji, poszukiwaniem tożsamości, odpowiedzi na pytanie: „Kim jestem?”, ale też: „Kim byłem?” i „Kim będę?”. /s. 219/
SPIS TREŚCI:
Wprowadzenie. Na początek – kilka myśli redaktorów Bardzo Zmiennej Czarownicy – Agnieszka Topolewska, Jarosław Groth
Przedmowa – część I
Przedmowa – część II
Rozdział 1. Napalony Czarodziej, terapeutka o skłonnościach samobójczych, Pan A oraz Lily, dziecko pani Jones
Komentarz: Tomasz Fortuna
Rozdział 2. Bardzo Zmienna Czarownica
Komentarz: Wojtek Hańbowski
Rozdział 3. Czym, u diabła, jest przeniesienie? Percy, Isabelle lat sześć i trzy czwarte, zirytowany listonosz i krótka odpowiedź
Komentarz: Magdalena Fronczewska
Rozdział 4. Pytanie Kuby: „Skąd się biorą moje myśli?”
Komentarz: Robert Sadowski
Rozdział 5. Tłumacz, czyli metaforyczna opowieść o zauroczeniu w miejscu pracy
Komentarz: Maciej Musiał
Rozdział 6. Melancholijna Magda, jej słabość do Terry’ego, zakochana Tracy i wahanie Briana
Komentarz: Agnieszka Humięcka
Rozdział 7. Na zakończenie – myśl na każdy dzień. Interpretacja nad Interpretacjami: musimy się z tym zmierzyć
Bardzo Zmienna Czarownica i inne opowiadania psychoanalityczne, Christopher Gibson, Wydawca: Instytut Studiów Psychoanalitycznych im. Hanny Segal 2017