W tej publikacji stawiam tezę, że za uruchomienie psychozy odpowiada to, co dzieje się w podstawowych procesach nadających strukturę pierwszym relacjom emocjonalnym dziecka. Wczesne i ciągłe zniekształcenia tych procesów kładą podwaliny pod zmienioną percepcję wewnętrznej rzeczywistości psychicznej, która ulega odszczepieniu i zastąpieniu światem fantazji. Po przyjęciu takiej perspektywy można wyciągnąć wniosek, że psychoza nie różni się od innych form cierpienia psychicznego, których korzenie sięgają okresu niemowlęcego. Jednakże tak nie jest. Różnica polega na tym, że owa choroba rozwija się w specyficzny sposób, a poza tym w jej przebiegu ujawnia się dążenie do zniszczenia funkcji emocjonalnych i procesów poznawczych.
W niniejszym tomie przedstawię niektórych powody poddawania się pacjentów uwodzącemu urokowi choroby, która ostatecznie skazuje ich na życie w ciągłym chaosie mentalnym i szaleństwie.
W początkach rozwoju psychoanalizy uznano ją za możliwą metodę lecenia psychoz. Freud wprawdzie powątpiewał w możliwość analizowania pacjentów psychotycznych, zachęcał jednak i wspierał Abrahama i Ferencziego, którzy leczyli osoby psychotyczne. W Berlinie w latach 20. XX wieku grupa analityków pod wodzą Abrahama założyła Poliklinikę Analityczną, gdzie stosowano metodę analityczną do leczenia rozmaitych zaburzeń psychicznych, w tym zaburzeń psychotycznych. Melanie Klein była jedną z analityczek pracujących w Poliklinice i bezpłatnie oferowała tam swoje usługi, a doświadczenia pracy z bardzo chorymi dziećmi umożliwiły dokonanie ważnych odkryć pomocnych w leczeniu psychoz.
Jak wiemy, stopniowo rozwiały się nadzieje, jakie pokładano w leczeniu psychoz, a w praktyce klinicznej natykano się na ogromne trudności. Psychoanalityk, który decyduje się na pracę z pacjentami psychotycznymi nie będzie spokojnie spał w nocy, gdyż taka terapia wymaga intensywnej koncentracji, dużego talentu i ogromnego doświadczenia. Przebieg choroby jest nieprzewidywalny, a analityk dobrze wie, że nie dysponuje jeszcze narzędziami odpowiednimi do wykonywania tej pracy. W końcu, lecząc pacjenta psychotycznego, nie możemy odwoływać się do odbytych przez nas własnych analiz albo do doświadczeń z pracy z innymi pacjentami. Wkraczamy na terytorium wcześniej niezbadane.
SPIS TREŚCI:
1 Wybrane psychoanalityczne modele psychozy
2 Pierwotne i patologiczne w psychozie
3 Przykład przekształcenia psychotycznego
4 Nieświadome i psychoza
5 Znaczenie snów w stanie psychotycznym
6 Zastraszenie u sterów: superego i halucynacje w analitycznym leczeniu psychozy
7 Trudności w terapii – nawroty psychozy
8 Myśli intuicyjne i urojeniowe
9 Psychoza przeniesieniowa
10 Los przeniesienia w psychozie
11 Psychotyczne wycofanie i groźba utraty poczucia rzeczywistości
12 Zaburzenia tożsamości w procesie psychotycznym
13 Trauma a psychoza
14 Niektóre formy zapadania na psychozę
15 Uwagi końcowe
Podatność na psychozę. Psychoanalityczne rozważania o naturze i terapii stanu psychotycznego, Franco De Masi, Oficyna Ingenium 2023