Fragment posłowia Dr hab. n. med. Katarzyny Prot-Klinger: “Książka ta jest zapisem doświadczeń osób po psychozie. Czytając te lakoniczne, czasami wręcz suche zapiski miałam dojmujące wrażenie samotności osób z takim doświadczeniem. Jest to samotność w wielu aspektach (..) Niewiele dzieje się dla złagodzenia tej samotności. Można powiedzieć, że o ile rodzina – nie rozumiejąca, czasami wroga, czasami nieudolnie próbująca pomóc – obecna jest w świecie osób z doświadczeniem psychozy, o tyle całkowicie nieobecni są lekarze czy terapeuci. Nikt poza Feniksem nie wspomina o znaczącej relacji terapeutycznej. Pomimo braku wsparcia terapeutycznego część osób wypowiadających się na forum sama próbuje zrozumieć sens objawów psychotycznych, łączyć je ze sfrustrowanymi potrzebami psychologicznymi. Wyraźna jest potrzeba czerpania z doświadczenia psychozy – określania jej jako dodatkowej wrażliwości, kreatywności, swojej fascynacji psychozą. Jest to zbieżne z ideologią „zdrowienia” (recovery) stworzoną przez osoby doświadczone przez psychozę, w której ważnym elementem jest uznanie psychozy za jedno z doświadczeń życiowych, unikanie dychotomicznego podziału „chory” – „zdrowy”. Szczęśliwie coraz częściej o psychozie mówią nie specjaliści, ale osoby z doświadczeniem psychozy. Mam nadzieję, że książka ta czytana będzie nie jako zapis choroby, ale pewnego unikalnego doświadczenia ludzkiego. A jeżeli ktoś miałby wątpliwości, czy problemy „chorych” i „zdrowych” są wspólne może zastanowić się nad pytaniami Feniksa: Czy jestem dobry czy zły? Jak poznać, że kocha się drugą osobę? Bardziej się to wie, czy czuje? Czy mnogość punktów widzenia problemu ułatwia czy utrudnia podjęcie decyzji? Czy będę miał na tyle siły, by obronić swoje życie?”
Dr hab. med Katarzyna Prot
Miałem natłok myśli. Byłem zagubiony. Zadawałem sobie najtrudniejsze pytania świata i obwiniałem się, że nie znam odpowiedzi. Nawet myślałem, że wszyscy je znają, tylko każdy musi znaleźć odpowiedzi sam. Natłok myśli przerażał, czas uciekał. Czułem się oddzielony od świata. To dlatego czułem się źle w tej sytuacji. /s. 13/
(…) w treściach psychozy zawarte są indywidualne treści pochodzące z psychiki danej osoby – z jej życia, doświadczeń, pragnień i lęków. U wielu osób zawarte są także treści dotyczące najważniejszych problemów egzystencji, sensu życia, religii, Boga. /s. 18/
Rozmowy po końcu świata. Zapiski osób z doświadczeniem psychozy, komentarz dr n. med. Sławomir Murawiec, Wydawnictwo TacyJakJa.pl 2018